Thứ Tư, 17 tháng 2, 2016

ĐĐVU 07-08 / ĐỨC MẸ DẠY PHÁI NỮ BỎ THÓI TẦM THƯỜNG / Thánh giáo

Image result for chrysanthemum

Thánh Tịnh Kim Thành Long
Tý thời, 18-02 Quý Sửu (22-3-1973)
VÂN HƯƠNG THÁNH MẪU
Chào chư Thiên mạng,[1] chư Thiên phong chức sắc. Chị mừng các em. Giờ nay Chị vâng lịnh Đức Từ Tôn Kim Mẫu đến báo đàn. Các em thành tâm nghinh tiếp. Chị xin giã từ xuất ngoại hộ đàn tiếp giá. Thăng.
MẸ LINH HỒN CÁC CON NAM NỮ
Mẹ mừng các con lớn nhỏ.
THI
Bởi tình Vô Cực hóa quần sanh
Nơi Đức Từ Tôn đã mặc hành [2]
Rời chốn Diêu Trì vào thế hạ [3]
Dạy con Kim Mẫu giáng đêm thanh.
Các con yêu dấu của Mẹ!
Hôm nay nhân ngày lễ khánh thành thánh tịnh Kim Thành Long [4] mà cũng là ngày hòa quang thánh đức chuyển hóa đại đồng,[5] các con từ các phương xa quy tụ về đây để chung tâm nguyện cầu cho thế giới hòa bình, quốc gia thạnh trị.[6]
Mẹ đến trần gian giờ này để an ủi, dạy dỗ và ban ơn các con để các con vui lòng xóa tan những nỗi cực khổ nhọc nhằn trong mấy ngày đại hội.
Mẹ miễn lễ. Cho phép các con đồng an tọa để nghe lời Mẹ dạy.
Các con ôi!
THI
Con nhớ chăng con chốn Thượng Đình [7]
Mỗi con mang lấy mảnh hồn linh
Vào đời tu học bồi âm chất [8]
Hành đạo độ đời giúp chúng sinh.
THI
Nhưng lúc vào đời mang nhục thân [9]
Sớm trưa vùi lấp bụi phong trần
Đỉnh chung [10] danh lợi đua tranh mãi
Quên cội quên nguồn chốn cõi nhân.[11]
THI
Vào đời có đứa được giàu sang
Vật chất thừa dư chốn bạc vàng
Có đứa nghèo hèn cơm với áo
Bốn mùa thiếu mặc với cơm ăn.
THI
Quanh năm suốt tháng bận giàu nghèo
Mãi mãi quay cuồng cứ chạy theo
Còn có giờ đâu tu luyện tánh
Gia đình túng hụt cháu con đeo.
THI
Rồi kiếp của con có mấy hồi
Sống dai giỏi lắm chín mươi thôi
Tuy nhiên có đứa đôi ba chục
Năm bảy tuổi thơ cũng một đời.[12]
THI
Con biết chăng con cảnh giả này
Giàu nghèo xấu tốt dở cùng hay
Khôn ngoan dại dột cùng ngu dốt
Tắt thở của tiền cũng phủi tay.
THI
Con hỡi đem theo được những gì?
Có chăng những tiếng thị cùng phi [13]
Hai điều tội phước do con tạo
Hoặc đến Thiên Cung hoặc ngục Tỳ.[14]


THI
Mẹ hỏi, con ơi có giựt mình
Trên đời thử hỏi cái chi vinh
Điều nào ô nhục trong trần thế?
Ngoan ngoãn lo tu để giữ mình.
Các con ơi! Các con rất hữu duyên hữu phúc hạnh ngộ Tam Kỳ Phổ Độ, gần gũi Phật Tiên hằng dạy dỗ cho các con biết điều ác để tránh, việc thiện để làm, điều hư nên sửa, lẽ nên tiếp tục tiến hành, thoát ra khỏi vòng tội lỗi tối tăm, đến nơi đạo đức xán lạn; trước để tu tâm dưỡng tánh, trở nên người trọn tốt trọn lành, chí thiện chí nhân; sau nữa là làm gương sáng hầu dìu dắt, độ dẫn những bạn chung quanh trở về con đường đạo đức.
Từ xưa, đạo đức chỉ để dành cho hàng nam giới. Đó là vào những thời kỳ phong kiến nê chấp [15] giới này được trọng, giới khác bị khinh.
Đến Tam Kỳ Phổ Độ là thời kỳ đại ân xá, Chí Tôn Thượng Phụ cùng chư Phật Tiên dụng huyền cơ diệu bút mở Đạo tại đất nước nhỏ bé này, các con trong hàng nữ giới nhờ hồng ân ấy đã được nâng lần hồi lên ngang hàng nam giới để các con không còn mặc cảm giới trọng giới khinh.
Đó, các con có thấy chăng? Các con vẫn duyên hạnh hầu Mẹ cùng các Đấng thiêng liêng trước chánh điện như các anh con trong hàng nam giới.
Khi các con hiểu được Đạo rồi các con sẽ thấy luật chí công của Tạo Hóa trong luật âm dương. Các con dầu giàu dầu nghèo, dầu khôn dầu dại, dầu thông minh xuất chúng, dầu dốt nát dại khờ, dầu hàng Thiên phong chức sắc, dầu ở giới tín hữu nhơn sanh, nhưng trước mắt Chí Tôn Thượng Đế, trước chư Phật Tiên, các con mỗi mỗi đều mang một điểm linh quang như nhau. Sự ban ơn đãi ngộ ngang nhau. Không giới nào được trọng, chẳng giới nào bị khinh; nhưng sự trọng với khinh ấy, nếu có, là tự các con làm cho mình được trọng hoặc bị khinh trước nhơn sanh mà thôi.
Với đức háo sanh, với lòng từ ái vô biên, Chí Tôn Thượng Đế vẫn luôn luôn cứu rỗi, chan rưới tình thương cho mọi giới.
Các con nữ phái yêu dấu của Mẹ ơi! Các con đừng bao giờ có mặc cảm rằng chỉ có các anh chị lớn ở cấp bực Thiên phong chức sắc mới được Thầy Mẹ cùng chư Phật Tiên hộ trì dẫn dắt, dạy dỗ ban ơn; còn các con là nữ phái, là hạng tín đồ nhỏ thấp, là hạng tay sai gia công, làm việc mà không được hưởng ân đức từ huệ bố ban.
Không phải vậy đâu các con. Các con đừng lo ngại không có địa vị trong đạo; chỉ sợ e các con thiếu tài, thiếu đức, thiếu hạnh đạo để được nhơn sanh đề cử giao phó vào hàng Thiên sắc mà thôi!
Các con cũng đừng sợ e Thầy Mẹ không ban ơn cho các con. Đừng sợ e chư Phật Tiên không hộ trì dẫn dắt các con. Chỉ sợ e các con không được hạnh tu, không được công quả phước đức để xứng đáng được ban ơn phù trợ dắt dìu dạy dỗ mà thôi.
Các con đã là người có đạo phải ráng lo học hỏi, tu tiến cho kịp với hàng chúng bạn đạo đức chơn tu. Các con cũng là nhơn sanh như những nhơn sanh ngoài cửa tôn giáo. Các con có được hơn nhơn sanh ngoài cửa tôn giáo là do hạnh đức, tác phong, ngôn ngữ nhân từ phúc hậu của các con có được trọn vẹn mới nên. Bằng ngược lại thì các con cũng như ai, không hơn gì nhơn sanh ngoài cửa đạo.
Đã là tín hữu Cao Đài, các con phải tập nói, tập làm, tập tác phong đạo hạnh phi thường. Hãy chừa thói tầm thường như giới chưa biết đạo. Thói tầm thường là chi hỡi các con?
Con, H. Nh., có thể đại diện cho chị em con giải thích một số vấn đề thế nào gọi là tầm thường, thế nào gọi là phi thường cho Mẹ nghe thử, con! Mẹ ngưng điển giây phút để chờ con nói lớn lên cho chị em con cùng nghe.
[H. Nh. bạch.]
Cười... Tội nghiệp cho con của Mẹ thì thôi! Vậy con an tọa.
Hỡi các con nữ phái! Có con nào trả lời được câu hỏi ấy chăng? Cứ bạo dạn nói lên đi con.
[Một nữ môn sanh bạch.]
Mẹ cho phép con an tọa, định tâm nghe Mẹ dạy.
Các con ơi! Chỉ có một câu hỏi đó mà các con không trả lời được. Nếu là hàng nam giới, các anh con, thì không khó chi về sự giải đáp.
Mẹ muốn trắc nghiệm các con để xem sự tu học của các con trong mấy mươi năm trường đã tiến đến mức nào về phương diện hiểu đạo cũng như về phương diện dạn dĩ nói chuyện trước đám đông.
Các con ơi! Trong mỗi con hàng ngày đều có những cái tầm thường và những cái phi thường; nhưng con làm mà con không hay biết.
Đây Mẹ đơn cử vào một số vấn đề để các con hiểu biết.
THI BÀI
Người thế tục vì ham danh lợi
Miếng đỉnh chung đào xới hằng ngày
Mặc tình chết sống mặc ai
Miễn cho kho vựa đủ đầy kim ngân.[16]
Đó là thói tầm thường nhân thế
Miễn lợi danh chẳng kể nghĩa nhân
Còn con, con biết tu thân
Dồi tâm luyện tánh tinh thần thanh cao.
Tu dốc [17] độ đồng bào chủng tộc
Hiểu ngọn nguồn cội gốc giống nòi
Thương nhau như thể chơn tay
Tinh thần đoàn kết ái hoài [18] cùng nhau.
Kẻ thế sự muốn sao ngon miệng
Với béo mồm gây chuyện sát sanh
Còn con đạm bạc dưa hành
Tương rau qua buổi đạo lành dồi trau.
Thương súc vật, đồng bào ruột thịt
Không nỡ lòng giết chết thú cầm
Đó là con được chữ tâm
Chữ tâm bác ái ham làm việc nhân.
Kẻ thế tục vinh thân cao trọng
Đủ mưu mô lật lọng đảo lừa
Còn con khuya sớm chiều trưa
Chơn thành giữ dạ rước đưa người đời.
Vào cửa Đạo dùng lời đạo lý
Con làm gương chánh kỷ hóa nhơn [19]
Hằng ngày kiếm việc làm ơn
Mặc ai tranh chấp thua hơn giựt giành.
Kẻ thế tục bươi hành nói tỏi
Nhọn hai đầu xoi bói tha nhơn [20]
Làm cho kẻ khác oán hờn,
Hại nhau chết sống thỏa cơn sân cuồng.[21]
Còn con biết vai tuồng người đạo
Lựa lời lành khuyên bảo gián can
Làm cho thuận thảo đôi đàng
Gây tình hòa ái xóm làng thôn lân.
Kẻ thế sự khi sân giận dữ
Nói hoặc làm đủ thứ không chừa
Hoặc vào pháp luật kiện thưa
Hoặc dùng võ lực có thừa hại nhau.
Còn con biết giữ câu nhẫn nhục
Chế ngự lòng những lúc nóng sân
Lời hiền lẽ phải phân trần
Đổi màu thù nghịch làm thân bạn hiền.
Kẻ thế tục hay ghiền đủ thứ
Nếp đọa sa trong tứ đổ tường [22]
Túng cùng làm chuyện bất lương
Để hầu thỏa mãn tầm thường đọa sa.[23]
Còn con biết suy xa xét chậm
Biết giữ gìn Giới Cấm, Điều Quy [24]
Gìn lòng chẳng phạm điều chi
Cho nên hạnh đạo nam nhi nữ hiền.
Kẻ thế sự mê tiền quý bạc
Dám làm điều tội ác bất lương
Đó là những thói tầm thường
Không ra máy chém, khám đường cũng vô.
Kẻ thế tục ma cô, chứa bạc
Làm những điều tội ác mưu sanh [25]
Còn con lo việc tu hành
Không gây nghiệp xấu, nghề lành sanh nhai.
Kẻ khác nữa Phật đài nương bóng
Tứ thời nghe chuông trống rình rang
Nhưng về tiền bạc tính toan
Phân minh sổ sách không an chút nào.
Con biết sợ Trời cao có mắt
Lại ngán người khuất mặt chép ghi
Một đồng một chục chi chi
Phân minh sổ sách chẳng ly mảy hào.[26]
Đó điển hình mấy câu thí dụ
Để cho con ghi chú học bươn [27]
Những gì là cái tầm thường
Những gì là cái phi thường vân vân...
Con còn mang xác thân thế tục
Con còn sanh trong lúc tuổi đời
Vì cơm áo phải đua bơi
Sớm trưa tần tảo cho đời ấm no.
Nhưng mưu sinh đừng cho bạc ác
Sống một đời tiền bạc hiền lương
Mồ hôi một nắng hai sương
Cháy da phỏng trán thủ thường [28] ấm no.
Đừng cao vọng so đo kẻ khác
Làm cho nhiều tiền bạc phô trương
Rồi gây hành động bất lương
Rồi gây nghiệp xấu trên đường tiến thân.
Người tu học thà cần cù khổ
Hơn giàu sang lố nhố lăng nhăng
Cũng thời tìm kiếm miếng ăn
Dữ lành hai nẻo khá toan lọc lừa.
Thương các con đạo chưa thâm thúy [29]
Tuy nhập môn tính kỹ nhiều niên
Thất chùa năm tháng tuy siêng
Hằng ngày lui tới bạc tiền của công.
Nhưng đạo lý chưa thông chưa hiểu
Đọc thì nhiều tri thiểu phần đông [30]
Tưởng rằng khi đã nhập môn
Ăn chay lục, thập [31] hoặc ròng trường trai.
Quỳ cúng lạy tứ thời thường nhật
Siêng tới lui thánh thất, thánh đường
Góp phần công quả thường thường
Chuối rau, lúa gạo, chao tương cho nhiều.
Rồi mãn kiếp được siêu thoát thật
Sẽ lên ngôi Tiên Phật tòa sen
Muôn đời hậu thế ngợi khen
Ngày lành tháng tốt đua chen cúng dường.
Hỡi các con! Phải tường [32] lẽ đó
Sự tu hành đã có hai đường
Hoặc là tu phước hưởng dương [33]
Hoặc là tu huệ thoát đường tử sanh.[34]
Hễ con được công lành quả tốt
Vung của tiền đóng góp việc chung
Làm nhân làm phước khắp cùng
Thi ân bố đức trong vòng thế gian.
Đến khi thác thân an hồn lạc [35]
Rồi đầu thai kiếp khác lại trần
Hưởng điều con đã tạo nhân
Làm doan làm phước tại trần xưa kia.[36]
Con sẽ được hưởng bề phú quý
Hoặc công danh địa vị trong đời
Cũng còn trong kiếp luân hồi
Lộn lên lộn xuống kiếp người giàu sang.[37]
May mà được nhớ căn nhớ kiếp
Lo tu hành liên tiếp thêm hơn
Trau dồi nấu thuốc luyện đơn
Công phu thiền định kim đơn tạo thành.
Thì sẽ được siêu sanh cõi thượng
Khỏi đầu thai mang vướng luân hồi
Đó là tu huệ con ơi
Định tâm đừng ngủ, nghe lời Mẹ khuyên.[38]
Kỳ Đại Hội tiếp liên mấy bữa
Mẹ thấy con nhiều đứa mỏi mê
Nằm nghiêng nằm ngửa vỉa hè
Ngoài sân ngoài ruộng, không nghe Mẹ hiền.
Tỉnh giấc đi trần duyên con trẻ
Định tâm hồn nghe Mẹ phân đây
Thương con cực khổ mấy ngày
Đứa công đứa của chung tay giúp vùa.[39]
Tạo bộ mặt thất chùa, thánh tịnh
Trang trí toàn đặc tính tôn nghiêm
Đó nhờ khối óc trái tim
Tâm tư các trẻ bươn [40] tìm về đây.
Không lẽ dụng cơm chay thánh tịnh [41]
Cúng hành hương rồi tính trở về
Tâm mê rồi cũng huờn mê [42]
Những dòng đạo lý được nghe những gì?
Hỡi các con, tỉnh đi nghe trẻ
Để hiểu điều tu huệ tu đơn [43]
Đạo là tìm hiểu lý chơn
Ngọn nguồn cội rễ thiệt hơn chánh tà.
Tu phải học hiểu qua giáo lý
Giáo lý là kim chỉ hướng Nam
Cho con nhập thánh siêu phàm
Khỏi vòng luân chuyển con tằm nhộng tơ.
Học cho hiểu bến bờ mê giác
Học cho thông thiện ác đọa siêu
Học nhiều con sẽ hiểu nhiều
Hiểu hành càng kỹ càng siêu thoát về.
Hỡi các con trần mê tục lụy
Nào phải đâu bền bỉ ngàn thu [44]
Thế nên con phải ráng tu
Tìm đường giải thoát ngục tù thế gian.
Tội nghiệp con trong hàng nữ phái
Nghe việc chùa hăng hái đi liền
Lăn vào nhà bếp rất siêng
Lãnh phần vo nấu, xào chiên suốt ngày.
Buổi thuyết đạo thiệt hay biết mấy
Không hở tay nghe lấy gìn lòng [45]
Rằng mình mắc bận nhiều công
Lo cho đầy đủ các ông no lòng.
Nhứt định chẳng mở lòng giác ngộ
Để nghe lời dạy dỗ đàn anh
Đến khi xong lễ khánh thành
Trở về gia nội phải đành tay không.[46]
Có ai hỏi nội trong cuộc lễ
Có gì hay giùm kể cho nghe
Ngẩn ngơ ấm ớ ấp e
Thương cho con trẻ nặng bề nghiệp duyên.
Nên hiện kiếp oan khiên [47] phải trả
Thân nữ nhi vất vả suốt ngày
Tề gia nội trợ trong ngoài
Nước cơm, may vá, cấy cày, chăn nuôi.
Quá bận rộn suốt ngày bận rộn
Hỡi con ôi, khiêm tốn nghe con
Tu sao méo sửa ra tròn
Cẩn ngôn cẩn hạnh là con dịu hiền.
Siêng giúp việc chùa chiền tịnh thất
Giữ một lòng ngay thật mà tu
Mặc dầu dốt nát dại ngu
Chơn tâm sáng tợ trăng thu bởi hiền.
Còn những con may duyên tiền kiếp
Bởi biết tu tạo nghiệp duyên lành
Kiếp này con được tái sanh
Hưởng điều phú quý vị danh trong đời.
Thì phải ráng đua bơi tu tiếp
Ngày tháng năm tạo nghiệp lành hơn
Tham thiền nhập định luyện đơn
Để về nước trí non nhân [48] hưởng nhàn.
Giúp chị em nghèo nàn thiếu thốn
Nương níu nhau chỉnh đốn phàm tâm
Công phu, công quả ham làm
Giúp đời hành đạo cho kham [49] hai đường.
Tình em chị phải thương dìu dắt
Đừng trọng khinh hục hặc với nhau
Rồi sanh đổi sắc phai màu
Chị em gặp mặt nỡ nào chẳng vui.
Hỡi các trẻ sống đời giả tạm
Ráng lo tu giải đám mây mù
Con ơi, ngày tháng ráng tu
Kiếp người sống chết bao chừ hẹn ai.[50]
Đừng nghĩ rằng tôi nay còn khổ
Phải ráng lo tu bổ gia đình
Đủ đầy phu ấm tử vinh [51]
Bấy giờ sẽ tính tu hành không sao.
Tội nghiệp con biết bao khờ dại
Kìa vô thường đâu lại hẹn ai [52]
Đầu hôm hoặc buổi sáng mai
Tháng này ngày khác mấy ai biết tường.
Khi tử thần vô thường đến dắt
Hẹn được chăng tôi mắc việc này
Sang năm ông trở lại đây
Rảnh rang tôi sẽ nương tay ông liền?
Hay là con nhào nghiêng ngã ngửa
Dứt hơi liền giữa bữa cơm ngon
Để cùng thần tử dời chơn [53]
Về nơi cảnh giới giả chơn biết nào.
Hỡi con trẻ lo âu vun quén
Kíp lo tu đừng hẹn nay mai
Đạo đời cùng gánh hai vai
Dầu cho có thác ngày mai đi về.[54]
Có vốn liếng dựa kề bên cạnh
Do lòng con tu chánh tu chơn
Chớ đừng so thiệt tính hơn
Giàu nghèo đủ thiếu dể lờn [55] nghe con.
Mẹ ký bút ngòi son mấy đoạn
Nữ phái ơi, con ráng học nghe
Đừng lười giải đãi [56] e dè
Rằng tôi tại bị mọi bề khó tu.
Con ôi! Tỉnh giấc mây mù
Sớm tu thoát khỏi ngục tù trần lao [57]
Diêu Trì Kim Mẫu lời trao.
Sau cùng, Mẹ ban ơn các con từ lớn đến nhỏ, từ trong đến ngoài. Mẹ ban ơn chung cho các con đại diện các nơi về dự lễ. Mẹ ban ơn cho các con phái đoàn Cơ Quan Phổ Thông Giáo Lý lưỡng đài đã tuân hành sắc lịnh đến đây chu toàn nhiệm vụ.[58]
NGÂM
Đêm nay cũng đã khuya rồi
Để con còn có nghỉ ngơi dưỡng thần
Mấy lời Mẹ đã tỏ phân
Ra đàn bình lại lời chân lý này [59]
Kêu con mấy đứa ngủ say [60]
Cùng nhau tỉnh giấc vào ngay hậu trường
Lóng nghe đầy đủ tỏ tường
Diêu Trì Mẹ bố tình thương đủ đầy
Ban ơn chung cả đàn nay
Thế gian tu học, Diêu Đài Mẹ lui.
Thăng.
SUY NIỆM. Thánh giáo của Đức Mẹ cho thấy một hiện trạng phổ biến trong các họ đạo Cao Đài xưa nay.
Có thánh thất, thánh tịnh vào các dịp lễ rất bận bịu đãi đằng, ăn uống nhưng thiếu thốn phần thuyết minh giáo lý.
Trái lại, nhiều thánh thất, thánh tịnh tuy có tổ chức thuyết minh giáo lý, nhưng phần đông nữ tín đồ phải bận bịu bếp núc, đãi đằng. Lễ càng đông khách thì phái nữ càng thêm vất vả, không thể rảnh tay để có thể vào hội trường nghe thuyết đạo, học hỏi giáo lý nâng cao trình độ.
Theo lời Đức Mẹ dạy trong thánh giáo trên đây, để tránh thiệt thòi cho phái nữ, các họ đạo nên đặt trọng tâm vào việc học hỏi giáo lý hơn là tổ chức đãi tiệc linh đình, làm tốn hao nhiều thời gian, sức khỏe, tiền bạc. Nên dành sức khỏe và thời gian cho việc chánh yếu là tu học. Nên tiết kiệm tiền bạc để làm từ thiện…
Do đó, cần nên giản dị trong việc đãi ăn; sắp đặt sao cho hợp lý, để sắp đến giờ thuyết đạo, tất cả nữ tín hữu đều có thể ngưng hết mọi việc bếp núc, cùng tập trung vào hội trường nghe giảng đạo. Đó là làm đúng lời Đức Mẹ dạy.
VĂN UYỂN


[1] Thiên mạng (mệnh) 天命: Bậc hướng đạo đang nhận lãnh sứ mạng của Trời giao phó là thế Thiên hành hóa 替天行化 (thay Trời hành đạo để giáo hóa dân chúng tu hành).
[2] Mặc hành 默行: Âm thầm làm (to do something in silence).
[3] Thế hạ 世下: Hạ giới, trần gian (the world).
[4] Thánh tịnh Kim Thành Long: Thuộc Hội Thánh Cao Đài Tiên Thiên, đặt tại ấp Hưng Ngãi, xã Đăng Hưng Phước, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang.
[5] Hòa quang: Pha trộn ánh sáng. Đạo Đức Kinh (chương 4) có câu: Hòa kỳ quang, đồng kỳ trần. 和其光,同其塵. (Pha trộn ánh sáng, hòa mình cùng bụi bặm.) Hòa quang thánh đức chuyển hóa đại đồng: Con người hòa với ánh sáng thánh đức (của thiêng liêng) để xoay chuyển trần gian thành cõi đại đồng.
[6] Thạnh (thịnh) trị 盛治: Hưng thịnh và yên bình.
[7] Thượng Đình: Thiên Đình.
[8] Âm chất 陰騭: Âm công 陰功, âm đức 陰德. Việc lành, việc thiện không phô trương, tuy che giấu người đời nhưng Trời Phật, Thánh Thần đều biết (hidden good deeds).
Chúa Giêsu dạy làm âm chất như sau: Khi làm việc lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em sẽ chẳng được Cha của anh em, Ðấng ngự trên trời, ban thưởng. (Matthêu 6:1); Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Ðấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh. (Matthêu 6:3-4)
[9] Nhục thân 肉身: Thân thể xác thịt, thể xác (physical body).
[10] Đỉnh chung 鼎鐘: Đỉnh là cái vạc để nấu ăn, chung là chuông. Ngày xưa nhà giàu lớn có rất đông người, nấu cơm bằng vạc; tới giờ ăn phải đánh chuông để tập hợp mọi người. Do đó, đỉnh chung có nghĩa:  Gia đình quyền thế, giàu có, đông người (wealthy and powerful family); Cuộc sống sang giàu, xa hoa (luxurious life).
[11] Quên cội quên nguồn chốn cõi nhân: Quên nguồn cội thiêng liêng ở cõi trời. Cõi trời cũng gọi là nước trí non nhân. (Xem chú thích 48, tr. 23.)
[12] Năm bảy tuổi thơ cũng một đời: Có trẻ vắn số, mới năm hay bảy tuổi đã chết yểu.
[13] Thị phi 是非: Đúng sai, phải trái (right and wrong). Những tiếng thị cùng phi: Những tiếng thị phi, khen chê.
[14] Ngục Tỳ: Ngục A Tỳ (A Tỳ địa ngục 阿鼻地獄), nơi linh hồn chịu hình phạt không ngớt vì lúc sống đã gây tạo tội lỗi.
[15] Nê chấp 泥執: Cố chấp, chấp nhất, câu nệ.
[16] Kim ngân 金銀: Vàng bạc.
[17] Dốc: Cố hết sức (to try one’s best).
[18] Ái hoài: Thương yêu (ái ) và nghĩ đến nhau (hoài ).
[19] Chánh kỷ hóa nhân 正己化人: Sửa mình cho ngay thẳng rồi mới có thể giáo hóa người khác (Rectifying oneself before correcting others).
[20] Tha nhơn (nhân) 他人: Người khác (other people).
[21] Sân cuồng: Nóng giận (sân ) dữ dội (cuồng ).
[22] Tứ đổ tường 四堵牆(): Bốn vách; bốn thứ giam hãm con người, khiến con người mất tự do, giống như bị nhốt trong bốn vách (đổtường đều có nghĩa là vách tường). Đó là Tửu, sắc, tài, khí 酒色財氣 – rượu, sắc dục, tiền bạc, và ma túy (alcohol, sex, money, drugs).
[23] Thỏa mãn tầm thường đọa sa: Thỏa mãn những ham muốn sa đọa tầm thường.
[24] Giới Cấm, Điều Quy: Ngũ Giới Cấm và Tứ Đại Điều Quy.
[25] Mưu sanh (sinh): Tìm cách sinh sống (to make one’s living).
[26] Chẳng ly mảy hào: Chẳng sai chạy mảy may, rất chính xác.
[27] Học bươn: Ráng sức học để tiến bộ mau hơn.
[28] Thủ thường: Giữ đúng phận mình trong vòng đạo lý.
[29] Thâm thúy 深邃: Sâu xa (profound).
[30] Đọc thì nhiều tri thiểu phần đông: Phần đông tín đồ đọc nhiều kinh sách, thánh giáo nhưng lại ít hiểu nghĩa lý trong đó.
[31] Ăn chay lục, thập: Ăn chay sáu hoặc mười ngày một tháng.
[32] Tường : Hiểu rõ thấu (to understand thoroughly).
[33] Tu phước hưởng dương: Tu hành bằng cách làm phước thiện để hưởng quả báo lành trong kiếp này và kiếp sau luân hồi trở lại để hưởng tiếp quả báo lành ấy. Cách tu này rất nguy hiểm, vì kiếp sau trở lại được hưởng sang giàu, phú quý thì rất có thể lại quên hết đạo lý, lợi dụng cảnh sang giàu, phú quý làm điều tội lỗi; rốt cuộc phải chịu quả báo xấu. Đạo Đức Kinh (chương 58) bảo đó là cái tai họa ẩn nấp trong cái phước: Phúc hề, họa chi sở phục. (Phước là chỗ nấp của họa.)
[34] Tu huệ thoát đường tử sanh: Tu thiền, tịnh luyện để đắc đạo, không còn phải tái sinh (luân hồi) thêm kiếp sống nữa.
[35] Khi thác thân an hồn lạc: Khi chết xác được yên ổn, linh hồn vui vẻ.
[36] Làm doan (duyên) làm phước tại trần xưa kia: Xưa kia còn sống đã tạo duyên lành, làm phước thiện.
[37] Đức Mẹ ví làm thiện hưởng quả lành là sợi xích vàng; làm ác lãnh quả xấu là sợi xích sắt; cả hai sợi xích vàng, xích sắt đều trói buộc chúng sanh trong vòng luân hồi. Xem: Huệ Khải, Luật Nhân Quả Theo Giáo Lý Cao Đài (quyển 5-3, tr. 27-28).
[38] Trong lúc hầu đàn, vì mỏi mệt có người ngủ gục.
[39] Vùa: (Tiếng Việt cổ) giúp đỡ, trợ giúp.
[40] Bươn: Mau mắn, hối hả.
[41] Dụng cơm chay thánh tịnh: Dùng cơm chay, ăn cơm chay do thánh tịnh đãi đằng.
[42] Tâm mê rồi cũng huờn (hoàn): Trước khi tới thánh tịnh thì không hiểu biết giáo lý; từ thánh tịnh trở về nhà cũng vẫn không hiểu biết gì hơn. Lý do là tới thánh tịnh không có dịp học đạo, không được nghe thuyết minh giáo lý, chỉ bận bịu mải lo làm công quả (nấu ăn, đãi tiệc, dọn dẹp...).
[43] Tu huệ tu đơn: Tu thiền, tịnh luyện, công phu.
[44] Cõi trần không có gì bền vững, nay còn mai mất (vô thường).
[45] Nghe lấy gìn lòng: Nghe lời đạo lý để ghi nhớ vào lòng.
[46] Trở về nhà mà không mang theo trong đầu một bài học giáo lý nào, vì lúc ở thánh thất, thánh tịnh không nghe thuyết giảng, chỉ mải mê làm công quả (bếp núc, đãi đằng, dọn dẹp...).
[47] Oan khiên 冤牽: Oan nghiệp 冤業, oan nghiệt 冤孽, những nợ nần, thù oán từ kiếp trước, sang kiếp này chúng đòi người mắc nợ phải trả (predestined enemies).
[48] Nước trí non nhân: Cảnh thần tiên ở cõi thượng giới.
[49] Cho kham: Cho xuể, cho được (kham : can, to be able).
[50] Kiếp người sống chết bao chừ hẹn ai: Không ai có thể hẹn trước mình sống tới lúc nào; cái chết có thể xảy ra bất kỳ lúc nào. Do đó, còn sống ngày nào thì ráng tu hành ngày đó, đừng uổng phí thời gian.
[51] Phu ấm tử vinh: Chồng con ấm no, vinh hiển.
[52] Kìa vô thường đâu lại hẹn ai: Ai ai cũng có thể chết bất kỳ lúc nào; cái chết không hẹn trước với mình.
[53] Cùng thần tử dời chơn: Đi theo tử thần (thần chết).
[54] Dầu có chết cũng được đi về với Mẹ nhờ có biết tu.
[55] Dể lờn: Dể duôi, khinh lờn, không coi trọng việc tu hành.
[56] Giải đãi 懈怠: Không siêng năng, biếng nhác.
[57] Trần lao: Cõi trần như lao tù giam hãm con người trong vòng lẩn quẩn gồm có sanh, lão, bệnh, tử và luân hồi quả báo.
[58] Thánh giáo này do bộ phận Hiệp Thiên Đài Cơ Quan Phổ Thông Giáo Lý Cao Đài Giáo Việt Nam thông công.
[59] Ra đàn bình lại lời chân lý này: Sau khi Đức Mẹ thăng, dứt đàn cơ, sẽ đọc lại trọn bài thánh giáo cho mọi người hầu đàn cùng nghe lời lẽ chơn thật Đức Mẹ dạy khuyên con cái.
[60] Có một số người ngủ gục trong lúc hầu đàn.
HUỆ KHẢI chú thích