Cây bốm trổ bông.
Những hạt phù sa ở nơi xa lắm, từ cao nguyên
Thanh Tạng,[1] đầu nguồn sông Mê
Kông theo dòng nước chảy ra biển Đông, gặp dòng hải lưu Bắc Nam đưa chúng xuống
phía Nam. Gặp bờ biển manh nha hình thành có các loại cây nhiều rễ như đước,
vẹt, mắm, bần, lá dừa nước... những hạt phù sa bám vào đó, lâu ngày chầy tháng ngưng
đọng thành những bãi sình lầy, lâu dần thành vùng đất trù phú là bán đảo Cà Mau
bây giờ.
Mỗi một vùng đất, do cấu tạo địa chất, sự hình
thành thổ nhưỡng tự nhiên, nơi có loại cây này mọc mà không có loại cây khác.
Cũng là ven bờ sông, bờ biển nước mặn, nhưng ở miền Bắc, miền Trung hầu như
không thấy các loại cây như đước, bần, lá dừa nước, tràm ... là những loại cây
đặc biệt mọc thành rừng ở ven biển, ven sông miền Nam. Càng xuôi về phương Nam,
rừng đước càng dầy đặc ven sông, ven biển.
Tổng thể là như vậy nhưng cũng có những loại cây
chỉ mọc ở một số tiểu vùng [2] mà thôi. Tạo Hóa sanh muôn loài
vạn vật. Từ xa xưa, khi chưa có bàn tay con người can thiệp, tùy hệ sinh thái
tự nhiên cho loại cây gì mọc, thì giống cây đó mọc lên.
Có cây đem lại nhiều lợi ích cho con người, như
cây lúa nước, cây lúa mì, lúa mạch ... là các loại cây lương thực chính nuôi
sống con người. Cây đước, cây vẹt người ta hầm thành than là loại chất đốt cung
cấp nhiều năng lượng ... Nhưng cũng có loại cây chưa ai biết được lợi ích của
nó; chẳng hạn nhiều loại cây trước đây coi như vô dụng, bây giờ con người mới
phát hiện là cây thuốc quý có thể chữa được nhiều bệnh.
Một vùng quê hẻo lánh trong lòng bán đảo Cà Mau (nay
thuộc xã Phong Thạnh Tây, huyện Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu) có một tiểu vùng. Trên những
giồng đất nơi đây, không biết từ bao giờ mọc rất nhiều cây cao khoảng ba mét,
phân nhánh um tùm; lá hình xoan dài hơi nhọn, không có lông, màu xanh non bóng mượt
mà.
Người dân địa phương cho biết cây có nhiều hoa
trắng li ti nhưng ít khi nào thấy đậu quả. Cây con mọc lên gần như sinh
sản vô tính. Từ thuở ban sơ người dân nơi khác tới đây khẩn
hoang, thấy cây lạ, đặt tên là cây bốm.
Trên giồng đất có nhiều cây bốm mọc gọi Giồng
Bốm cho dễ nhớ, lâu dần trở thành địa danh luôn.
Tới nay người ta chưa biết cây bốm đem lại lợi
ích gì. Đã vậy, cây bốm có nhiều gai rất nhọn. Thế nên, người dân không ưa
thích, thẳng tay chặt phá để trồng cây khác ích lợi hơn. Thêm nữa, qua thời
gian, hệ sinh thái dần thay đổi, cây bốm biến mất dần, chẳng còn thấy mọc ở đấy
nữa, nhưng cái tên Giồng Bốm vẫn tồn tại.
Đặc biệt trên mảnh đất Giồng Bốm này có Tòa Thánh
Ngọc Minh, cái nôi của Hội Thánh Cao Đài Minh Chơn Đạo Hậu Giang. Nơi đây năm
1946 đã diễn ra Mặt Trận Giồng Bốm quy tụ toàn bổn đạo Cao Đài Minh Chơn Đạo anh
dũng, bất khuất chống lại quân xâm lược Pháp.
Hòa bình vãn hồi, với tấm lòng tri ân tiền nhân, cộng
đồng tín hữu Cao Đài đã chung tay góp sức dần dần xây lại thánh thất Ngọc Minh
có đủ Tam Đài, đài tưởng niệm liệt sĩ, và đền thờ Trung Liệt Thánh.
Ngày 14-3 Tân Mão (15-4-2011) nhân kỷ niệm 65 năm
Mặt Trận Giồng Bốm, chính quyền tỉnh Bạc Liêu đã công nhận nơi đây là di tích
lịch sử của tỉnh.
Mỗi khi nhắc tới địa danh Giồng Bốm,
do thiếu thông tin mà có người gọi là Giồng Bớm, Giống Bướm… bởi lẽ ít có ai
biết và nhìn thấy cây bốm hầu như đã biến mất.
Thời may, một đạo hữu sống ở đấy lâu đời nên biết
cây bốm, nhân một chuyến đi Cà Mau đã nhìn thấy nơi đó mọc lác đác những cây bốm
con con, nho nhỏ. Đạo hữu ấy đã bứng một ít đem về trồng tại thánh thất Ngọc
Minh (Giồng Bốm). Nhờ vậy, ngày nay, những ai muốn tận mắt nhìn thấy cây bốm có
thể tìm về thánh thất. Và, biết đâu chừng, một ngày nào đó, người ta sẽ phát
hiện ra một số lợi ích của cây bốm.
Giồng Bốm, những
ngày tháng 3 Tân Mão
TRIỀU LIÊN
Hội Thánh Minh Chơn
Đạo (Cà Mau)
[1] Cao nguyên Thanh Tạng 青藏高原 (gọi đầy đủ là Thanh Hải - Tây Tạng), hay cao nguyên Tây Tạng (the Qingzang plateau, the Tibetan plateau), là vùng đất rộng lớn và cao
nhất thế giới, nên cũng gọi là mái nhà của thế giới (the roof of the world). Với độ cao trung bình trên
4.500 mét so với mực nước biển, nó trải rộng khoảng 1.000 cây số từ
Bắc xuống Nam; và 2.500 cây số từ Đông sang Tây. [Văn Uyển chú]
