Ba tôi không phải là một trong các vị tiền
khai tên tuổi của đạo Cao Đài, nhưng từ rất sâu tận đáy lòng chúng tôi, người
là tấm gương sáng chói, là ngọn đuốc soi đường để anh chị em tôi noi theo trên
đường dài tu học.
Khi về với Thầy Mẹ, ba tôi để lại cho anh chị
em tôi căn nhà mặt tiền bốn tầng lầu ở trung tâm quận Năm. Nhưng với chúng tôi,
gia tài lớn nhất không phải là nhà cửa, tiền tài hay vật chất mà chính là bài
học từ cuộc sống của người với tấm lòng bao dung, yêu thương và chia sẻ.
Trân châu lớn nhất trong gia tài ba để lại
còn nhiều hơn thế, là đức tin Cao Đài. Tất cả anh chị em tôi đều được nhập môn
và biết thương Thầy mến Đạo. Gia tài vô giá này, tình thương yêu, lòng chia sẻ
và đường tu Cao Đài, chúng tôi có thể mang theo trọn đời người…
Quê bà nội tôi ở Cần Giuộc, không xa Vĩnh
Nguyên Tự, một trong những chiếc nôi của ban sơ Cao Đài. Duyên may, cả nội
ngoại đều chung một nhà Đại Đạo. Sau này, các thế hệ con cháu có chút rẽ phân:
Có người quy y bên Phật Giáo, có người vì còn mải
mê với cuộc sống mà chưa bước vào đường tu.
Ba tôi chỉ là một chức sắc nhỏ: Bảo Đàn Lê
Văn Út của thánh thất Đô Thành ở quận 6, thuộc Hội Thánh Cao Đài Ban Chỉnh Đạo.
Nhà tôi bấy giờ buôn bán vật liệu xây dựng. Mấy chục năm tích lũy, ba mua được
ba, bốn căn nhà mặt tiền ở quận 5
Tôi còn nhớ những ngày khó khăn sau năm
1975. Khi đó tôi ngoài mười bốn tuổi. Em trai tôi bữa nọ đi học về, trong bữa
ăn thỏ thẻ: “Ba ơi, nhà bạn con nghèo lắm ba. Không có má mà chỉ có ba và sáu
anh em. Mỗi bữa mỗi đứa chỉ được đúng lưng một chén gạo lức. Mà chỉ có nước
tương hoặc chao thôi ba.”
“Vậy hả?” Ba tôi ngước lên trìu mến. “Mai
con dẫn bạn về nhà đi, ba lo được…”
Vậy là từ bữa đó, tôi có thêm ba đứa em
trai, tên Trung, Quốc và Trực. Ba các em dẫn bọn trẻ qua nhà, nói chuyện với ba
tôi mà cứ ngại ngùng khoanh tay, ba tôi nói mãi mới bỏ tay ra.
Tôi còn nhớ, những bữa cơm đầu tiên, các em
vừa rụt rè vừa hăng hái như thế nào khi bới thêm chén thứ hai… Tình thương yêu
và ân cần của ba, cả mẹ tôi, và sự chăm sóc không phân biệt của tôi, đã dần xóa
đi nỗi ngại ngùng ngăn chia và chúng tôi như có thêm anh em ruột thịt.
Sau này, nhiều họ hàng ở Cần Giuộc gởi con
em lên Sài Gòn ăn học, ba tôi nhận hết. Căn nhà bốn tầng đầy ắp học trò, vui
nhộn như một trường nội trú.
Nồi cơm mỗi ngày mỗi cần to hơn, tiền đi
chợ mỗi ngày mỗi cần nhiều hơn. Những năm cuối thập niên 1970 hầu như không còn
ai xây dựng. Thợ xây giải nghệ đi kinh tế mới, tiệm vật liệu xây dựng vắng buồn
như chùa Bà Đanh. Mẹ tôi lo riết, rồi than: “Ông liệu sao, chứ nhà mình lúc này
buôn bán ế ẩm quá! Tui thấy nuôi hơn hai chục miệng ăn quá sức rồi!”
“Không đủ tiền thì bán nhà lo cho tụi nó.” Lời
nói ba tôi lúc đó như mệnh lệnh. “Ông bà mình nói: Thị phi thành bại hồi đầu không. Bà hiểu là gì không?”
Mẹ tôi chăm chú nhìn, vì biết ba sẽ trả lời
ngay.
“Là đúng sai, được mất ở đời, khi bước qua
rồi ta ngoái nhìn lại, chỉ thấy trống rỗng như hư không, bà ạ.”
“Nhà con đông, bán nhà rồi ông lấy gì chia
cho con?” Mẹ tôi hỏi nhẹ nhàng.
“Không cần để lại gì đâu bà. Gia tài lớn
chỉ xui khiến tranh giành. Tiền bạc nhiều sẽ xô ta xa Đạo. Tôi chỉ muốn để lại
cho các con lòng thương yêu kẻ khó và tình hòa hợp với nhau. Tụi nó biết Đạo
biết tu thì còn hơn tiền bạc, bà ạ.”
Mẹ tôi chưa bao giờ dám nửa lời cãi ba. Sau
đó, bà bán từ từ cả hai căn nhà, tiếp tục chu toàn niềm vui được chia sẻ của
ba.
Thương con, nhưng ba nghiêm khắc. Một đứa
phạm lỗi, cả đám nằm sắp lớp. Ba tôi sắm một roi dài, đánh một roi chia đều
chín đứa. Đứa nào nhỏ, khờ, được nằm gần cho đỡ đau…
Những ngày cuối tuần, ba thường đưa anh chị
em về Cần Giuộc. Ra cánh đồng bát ngát lúa trổ đòng đòng, ba luôn nhắc nỗi cơ
cực của người nông dân. Ba thường giúp đỡ mọi người, nên nông dân gặp ba đều
thương, và cúi chào kính cẩn mỗi khi gặp ba.
Người đạo Cao Đài Bến Tre trong thời chiến
tranh những năm 1970… Cảnh đói ăn là chuyện thường ngày. Nhà sẵn xe tải để chở
vật liệu; có khi, ba chở hàng tấn gạo xuôi về Bến Tre cứu đói, rồi lại chở hàng
tấn gạo ngược lên Tây Ninh, nói là người đạo Bến Tre gởi tặng. Việc làm này
không chỉ giúp đỡ đồng đạo Tây Ninh, mà còn góp phần xóa bỏ tỵ hiềm phân chia
giữa hai bên.
Trong những chuyến đi xa như thế, có lần
trên đường đến thánh thất Tân Túc ở Bình Chánh (cũng là con đường đến Bát Bửu
Phật Đài), trên xe chỉ có tài xế và ba má tôi. Trời mờ sáng, đường vắng, xe
băng băng trên đường đất nhỏ gập ghềnh. Đồng ruộng mút mắt. Ban mai khẽ hát.
Gió mát lộng mặt. Bên trái đường là một hố bom rộng và sâu. Chợt một chiếc
Honda 67, từ một đường nhỏ bên phải, khuất giữa lùm cây vọt ra đường…
Reeeee...ét! Tiếng phanh thắng gấp như xé
toang cả miền quê. Tài xế vừa đạp thắng vừa xoay hết sức tay lái sang trái. Hồn
vía lên mây, ba tôi thấy chắc rằng cả nhà sẽ bay xuống hố sâu bên trái. Khoảnh
khắc, nhỏ như cọng tơ, có khi chứa cả sinh mạng. Lúc mọi người kéo ghị được hồn
vía trở về thân xác, thì lạ lùng quá! Không có một va chạm nào, chỉ thấy chiếc
Honda 67 ngã sóng xoài, còn chiếc xe tải quay đúng một trăm tám mươi độ, nằm
rung rung, đầu xe đang lắc lư hướng ngược về Sài Gòn. Y như phim hành động Mỹ!
Đường đất quá nhỏ. Tài xế đang run, còn run
nhiều hơn chiếc xe, hồi lâu sau mới thều thào: “Nhỏ lớn, tui lái xe hơn mười
năm, mà chưa bao giờ quay đầu cái vèo trên con đường nhỏ được như vậy!”
Về nhà, ba tôi kể chuyện trước mấy ánh mắt
ngơ ngác, rồi kết luận: “Hổng có Thầy đỡ là cả xe chết hết!”
Từ đó cho tới ngày về Thầy, ba tôi càng
gắng sức hơn nữa cho việc đời việc đạo, càng khuyến khích con cháu đến thánh
thất Đô Thành tu học và hành đạo…
Ba tôi cũng đã qua rồi bước chân lữ khách
nơi cõi tạm trần gian, nhưng tinh thần thương Thầy mến Đạo vẫn như tia nắng
trời, như giọt sương đêm. Từng ngày từng ngày có mặt, nhắc nhở, dìu dắt, tưới
thắm tâm hồn chúng tôi. Để dù có nhỏ bé mỏng manh như cỏ dại ven đường, dù đóng
góp cho Đạo còn thật ít ỏi, chúng tôi vẫn nguyện xin hóa thân thành chút hương
hoa tình thương, dâng tặng hết cho đời cho Đạo.
LÊ MINH
NGUYỆT
Họ đạo Đô Thành (HT Ban Chỉnh Đạo)
* Ảnh hưởng quan trọng nhất trong thời thơ ấu của
tôi là cha tôi. / The most important
influence in my childhood was my father.
DeForest Kelley (Mỹ, 1920-1999, diễn viên, ca sĩ, nhà thơ, viết kịch bản)
