BÀI CHÚ THỈNH TIÊN NGÀY XƯA / ĐẠO UYỂN XUÂN 2021 (TẬP 37)

 

BÀI CHÚ THỈNH TIÊN NGÀY XƯA

LÊ ANH MINH

Đầu sách Vạn Pháp Quy Tông 萬 法 歸 宗 của đạo sĩ Lý Thuần Phong 李 淳 風 (602-670) có chép bài chú thỉnh tiên (Thỉnh Tiên Chú 請 仙 咒).^([1])

Lý Thuần Phong người huyện Ung 雍 thuộc Kỳ Châu 岐州 (nay là huyện Phượng Tường 鳳翔, tỉnh Thiểm Tây 陝西). Ông sống đầu đời Đường, tinh thông toán học, thiên văn, dịch học, phong thủy, lịch pháp. Năm 619 ông được tiến cử làm tham quân cho Đường Cao Tổ (tức Lý Uyên). Năm 627 ông làm thượng thư dưới triều Đường Thái Tông (tức Lý Thế Dân).

Những câu trong bài Thỉnh Tiên Chú được chép rải rác trên internet, nhưng bị tam sao thất bản, không đáng tin cậy. Người ta có thể tin cậy vào các bản Vạn Pháp Quy Tông (pdf) quét (scan) từ sách in khi xưa đang phổ biến trên internet. Hiện nay có thể tải xuống (download) các bản pdf Vạn Pháp Quy Tông cổ xưa – khắc gỗ (mộc bản) hoặc in đá (thạch ấn) – như sau:

- Bí Truyền Vạn Pháp Quy Tông 秘傳萬法歸宗

- Tăng Đính Bí Truyền Vạn Pháp Quy Tông 增訂秘傳萬法 歸宗

- Tân Khắc Vạn Pháp Quy Tông 新刻萬法歸宗

Bài Thỉnh Tiên Chú trong các bản này cũng có nhiều chữ hơi khác. Ta có thể đối chiếu để hiểu rõ thêm ý nghĩa. Dưới đây xin chép lại chữ Hán, phiên âm, và dịch nghĩa.

請 仙 咒

虔 誠 恭 叩 請

符 使 為 通 傳

不 分 時 與 刻

4. 直 抵 到 桃 源

仙宮塵寂寂         

洞府月涓涓

我今稟啟元君令

8. 號召蓬萊請眾仙

玉真寶氣臨塵世

駕鶴騰雲闡詞源

高臺仙筆書文字

12. 速降威靈赴錦箋

仰啟諸天諸地府

通靈位上紫姑仙

今時有請速報應

16. 濟渡乾坤萬古傳

火急律令風雷現

威光凜凜作驚天

謹請仙宮桃源洞

20. 東海百郡是真仙

李公鐵拐漢鍾離

呂公洞賓韓湘子

曹公國舅藍彩和

24. 何公仙姑張果老

公明正直顯靈通

傳夢尚書范太保

作詩作賦斷吉凶

28. 陰陽禍福無私告

不分高下貧與貴

一一件件分明報

威靈聖跡箕中顯

32. 有求皆應無不從

回向作急降塵世

先時報兆顯名聲

弟子焚香虔拜請

36. 仙翁親身齊降臨

天高高地遙遙

海天萬里來飄飄

不為人間酒與肴

40. 有如王母獻蟠桃

與汝共作神仙會

相隨永結歲寒交

敢請仙童達洞府

44. 投仙弟子願皈依

頭上插花迎仙侶

急急歸來附我箕

天靈靈地靈靈

48. 水靈靈火靈靈

天地水火他最靈

奉請仙翁諸聖眾

降我明堂

52. 賁我淨室        

永協我箕

急急如律令.

THỈNH TIÊN CHÚ

Kiền thành cung khấu thỉnh ⁽[2]⁾

Phù sứ vi thông truyền ⁽[3]⁾

Bất phân thời dữ khắc ⁽[4]⁾

4. Trực để ^([5]) đáo Đào Nguyên

Tiên Cung trần tịch tịch ⁽[6]⁾

Động phủ nguyệt quyên quyên ⁽[7]⁾

Ngã kim bẩm khải Nguyên Quân lệnh

8. Hiệu triệu Bồng Lai thỉnh chúng Tiên

Ngọc ⁽[8]⁾ chân bảo khí ⁽[9]⁾ lâm trần thế ⁽[10]⁾

Giá hạc đằng vân xiển từ nguyên

Cao đài ⁽[11]⁾ Tiên bút thư văn tự

12. Tốc giáng uy linh phó ⁽[12]⁾ cẩm tiên

Ngưỡng ⁽[13]⁾ khải chư Thiên, chư Địa Phủ

Thông linh vị thượng Tử Cô Tiên ^([14])

Kim thời hữu thỉnh tốc báo ứng

16. Tế ⁽[15]⁾ độ càn khôn vạn cổ truyền

Hỏa cấp luật lệnh phong lôi hiện

Uy quang lẫm lẫm tác kinh thiên

Cẩn thỉnh Tiên Cung Đào Nguyên Động

20. Đông Hải bách ⁽[16]⁾ quận thị chân Tiên

Lý Công Thiết Quải, Hán Chung Ly

Lã Công Động Tân, Hàn Tương Tử

Tào Công Quốc Cữu, Lam Thái Hòa

24. Hà ⁽[17]⁾ Công Tiên Cô, Trương Quả Lão

Công minh chính trực hiển linh thông

Truyền mộng thượng thư Phạm Thái Bảo ⁽[18]⁾

Tác thi tác phú đoán cát hung

28. Âm dương họa phúc vô tư cáo

Bất phân cao hạ bần dữ quý

Nhất nhất kiện kiện phân minh báo

Uy linh ^([19]) thánh tích cơ trung hiển

32. Hữu cầu giai ứng vô bất tòng

Hồi hướng ⁽[20]⁾ tác cấp giáng trần thế

Tiên thời báo triệu hiển danh thanh

Đệ tử phần hương kiền bái thỉnh

36. Tiên Ông thân thân tề giáng lâm

Thiên cao cao, địa diêu diêu ^([21])

Hải thiên vạn lý lai phiêu phiêu

Bất vị nhân gian tửu dữ hào ^([22])

40. Hữu như Vương Mẫu hiến bàn đào

Dữ nhữ ⁽[23]⁾ cộng tác Thần Tiên hội

Tương tùy vĩnh kết tuế hàn giao

Cảm thỉnh Tiên Đồng đạt ⁽[24]⁾ động phủ

44. Đầu tiên ⁽[25]⁾ đệ tử nguyện quy y

Đầu thượng sáp hoa nghinh Tiên Lữ ^([26])

Cấp cấp quy lai phụ ngã cơ ⁽[27]⁾

Thiên linh linh, địa linh linh

48. Thủy linh linh, hỏa linh linh

Thiên địa, thủy hỏa tha tối ⁽[28]⁾ linh

Phụng thỉnh Tiên Ông chư Thánh chúng

Giáng ngã minh đường

52. Bí ⁽[29]⁾ ngã tịnh thất

Vĩnh hiệp ngã cơ

Cấp cấp như luật lệnh.

Dịch nghĩa:

CHÚ THỈNH TIÊN

Chân thành cung kính cúi xin

Lá bùa truyền đi thông suốt

Không phân biệt giờ giấc

4. Đi thẳng tới Đào Nguyên

Tiên Cung bụi vắng lặng

Động phủ trăng sáng soi

Nay tôi bẩm thưa Nguyên Quân

8. Xin mời gọi chư Tiên nơi Bồng Lai

Chân khí quý báu giáng xuống trần

Cưỡi mây cưỡi hạc ban bố lời

Đài cao bút Tiên viết ra chữ ⁽[30]⁾     

12. Uy linh mau xuống giấy gấm hoa

Ngước lên bẩm thưa chư Thiên và Địa Phủ

Tiên Tử Cô trên ngôi thông linh

Lúc này xin mau báo tin

16. Cứu độ càn khôn từ xưa đến nay

Luật lệnh gấp như lửa, sấm gió hiện

Ánh sáng uy nghi lẫm liệt kinh động trời

Kính cẩn thỉnh chư tiên nơi động đào

20. Và chân Tiên trăm quận ở Đông Hải

Lý Thiết Quải và Hán Chung Ly

Lã Động Tân và Hàn Tương Tử

Tào Quốc Cữu và Lam Thái Hòa

24. Hà Tiên Cô và Trương Quả Lão

Công minh chính trực hiện linh thông

Thượng thư Phạm Thái Bảo báo mộng

Làm thơ phú và dự đoán lành dữ

28. Vô tư báo tin việc âm dương lành dữ

Không phân biệt địa vị cao thấp, sang hèn

Mọi việc đều báo tin rõ ràng

Dấu thánh uy linh hiện trong cơ bút

32. Có ai cầu đều được đáp ứng, luôn nghe theo

Hồi hướng lên trên, chư Tiên gấp xuống trần

Trước hết có điềm báo tên của Tiên

Đệ tử đốt nhang thành tâm lạy mời

36. Tiên Ông đích thân giáng lâm

Trời cao cao, đất xa xa

Trời biển muôn dặm phiêu bồng đến

Chẳng vì rượu thịt ở thế gian

40. Nếu Tây Vương Mẫu mở hội Bàn Đào

Cùng Ngài vào hội Thần Tiên

Cùng kết giao mãi theo năm tháng

Dám mời Tiên Đồng đến động phủ

44. Đệ tử nguyện quy y theo đạo Tiên

Đầu gắn đóa hoa đón chư Tiên

Xin chư Tiên gấp gấp về nhập cơ của tôi

Trời linh, đất linh

48. Nước linh, lửa linh

Trời đất, nước lửa linh hơn thứ khác

Phụng thỉnh Tiên Ông và chư Tiên

Giáng xuống nhà sáng của tôi

52. Hạ cố xuống tịnh thất của tôi

Hiệp với cơ của tôi

Gấp gấp như luật lệnh.

Sau năm mươi bốn câu chú, có kèm thêm bốn lời dặn dò:

1/ Nếu đọc bảy lần mà Tiên không đến thì lại đọc chú rằng:⁽[31]⁾

Án ⁽[32]⁾ ma hách hách,⁽[33]⁾ lôi quang chiêu chiêu, vô lệnh ngưng trệ, tâm ảm hồn tiêu,⁽[34]⁾ phụng Thái Thượng Lão Quân cấp cấp như luật lệnh.

唵嘛赫赫, 雷光昭昭, 無令凝滯, 心黯魂消, 奉太上老君急 急如律令.

Dịch nghĩa: Án ma hách hách, sấm sét đùng đùng, không lệnh dừng lại, tâm ảm hồn tiêu, phụng lệnh Thái Thượng Lão Quân, gấp gấp như luật lệnh.

2/ Nếu cơ động là Tiên giáng. Đọc chú liền:⁽[35]⁾

Vân thu ⁽[36]⁾ vụ quyển, Tiên chân thúc đáo,⁽[37]⁾ nguyện phụ thần cơ,⁽[38]⁾ thôi thành lạc cáo, [cấp cấp như luật lệnh].⁽[39]⁾

雲收霧捲, 仙真倏到, 願附神箕, 推誠樂告, 急急如律令.

Dịch nghĩa: Mây tán sương tan, Tiên chân chợt đến, nguyện dựa thần cơ, lòng thành vui báo, gấp gấp như luật lệnh.

3/ Nếu [cơ] viết chữ hồi là Tiên muốn đi, vậy đọc bài chú đưa tiễn Tiên rằng:⁽[40]⁾

送 仙 咒

已蒙仙真, 降格塵寰擾擾, 難以久留, 敬焚寶香, 攀送駢馭, 來時感德, 去時奉福, 降則無路不通, 回則去路難尋, 四海之內, 唯同此音, 後有所求, 再當奉請.

Phiên âm: TỐNG TIÊN CHÚ

Dĩ mông Tiên chân, giáng cách trần hoàn nhiễu nhiễu, nan dĩ cửu lưu, kính phần bảo hương, phan tống biền ngự, lai thời cảm đức,⁽[41]⁾ khứ thời phụng phúc, giáng tắc vô lộ bất thông, hồi tắc khứ lộ nan tầm, tứ hải chi nội, duy đồng thử âm, hậu hữu sở cầu, tái đương phụng thỉnh.

Dịch nghĩa: CHÚ TIỄN TIÊN

Đội ơn Tiên chân, xuống trần phiền nhiễu, khó nán lại lâu, kính đốt nhang quý, vịn xe tiễn đưa, cảm đức Ngài đến, hưởng phước Ngài đi, Ngài giáng đường thông, đường về khó tìm, nội trong bốn biển, cùng là tri âm, sau này tái cầu, xin thỉnh Ngài đến.

4/ Để cơ lên chậu nước rồi lui.⁽[42]⁾

TẠM KẾT

Bài Chú Thỉnh Tiên trên đây không rõ được đạo sĩ Lý Thuần Phong biên soạn hay sưu tầm từ sinh hoạt của Đạo Giáo dân gian. Nội dung là khấn thỉnh chư Tiên (khấn chung chung), kể cả Bát Tiên, nhưng không theo trình tự diễn đạt logic. Miễn có vị Tiên nào về giáng cơ thì thôi, chứ không nhằm thỉnh mời cụ thể một vị Tiên nào.⁽[43]⁾ Còn mục đích là hỏi đủ việc tương lai, lành dữ, trừ tà, trị bệnh, v.v… giống như các thiện đàn hay đàn cơ tại Việt Nam hồi xưa.

Tuy nhiên qua bài này, chúng ta có thể thấy được đôi nét sinh hoạt văn hóa tâm linh ngày xưa tại Trung Quốc, và có lẽ nó gợi ra việc tìm hiểu thêm mối liên hệ giữa hoạt động phù kê (phò loan) của Trung Quốc với các thiện đàn ở miền Bắc và các đàn cầu Tiên tại Nam Kỳ đầu thế kỷ trước.^([44])

LÊ ANH MINH

---

^([1]) phù 符: lá bùa. – chú 咒: bài văn tụng đọc. Mục đích của phù chú là thông linh, cầu đoán lành dữ, xin trị bệnh, trừ tà, v.v…

⁽[2]⁾ kiền 虔: Cung kính. kiền thành 虔誠: Chân thành cung kính (thường đọc kiền thiềng). cung 恭: Cung kính. khấu 叩: Cúi đầu. thỉnh 請: Mời.

^([3]) phù 符: Lá bùa.

^([4]) thời 時: Giờ. khắc 刻: Mười lăm phút. dữ 與: Với. thời dữ khắc: Giờ giấc nói chung.

^([5]) trực để 直抵: Đi thẳng tới. để 抵: Đến, tới. Đào Nguyên 桃源: Cõi Tiên.

^([6]) tịch 寂: Vắng lặng. trần 塵: Bụi. Tiên Cung 仙宮: Cung Tiên, cõi Tiên, cũng như Đào Nguyên, động phủ.

^([7]) quyên 涓: Sạch, tinh khiết. Có bản chép quyên 娟 (xinh đẹp). nguyệt quyên quyên 月涓涓: Trăng sáng vằng vặc.

^([8]) Có bản chép ngũ 五 (năm).

^([9]) Có bản chép khí 器 (đồ dùng)

^([10]) Câu này được nhắc trong sự kiện cầu cơ tại nhà riêng tiền khai Ngô Văn Chiêu (1878-1932) ở Tân An (nay là thành phố thuộc tỉnh Long An). Khi đọc bài cầu cơ đến câu Ngũ chơn bửu khí lâm trần thế, thì cơ gõ mạnh xuống bàn, một đấng xưng danh Cao Đài Tiên Ông, bảo pháp đàn là ông Trần Phong Sắc (1873-1928) sửa lại câu này. Ông Sắc không chịu vâng lịnh. Tiên Ông bảo độc giả là ngài Ngô sửa lại. Ngài Ngô liền đọc là Bửu chơn ngũ khí lâm trần thế và Tiên Ông gõ cơ khen.

^([11]) Có bản chép hào 毫 (lông bút, bút).

^([12]) Có bản chép phú 賦 (bài phú) hoặc chép tẩu 走 (chạy).

^([13]) Có bản chép khấu 叩 (cúi đầu).

^([14]) Tử Cô 紫姑: tên vị tiên nữ, cũng gọi Mao Cô 茅姑, Khanh Cô 坑姑, Tam Cô 三姑.

^([15]) Có bản chép lạc 落 (rơi rụng).

^([16]) Có bản chép thủ 首 (đầu). Thủ quận hay bách quận thì ý nghĩa cũng khó hiểu, vì quận là một đơn vị hành chánh. Xin tồn nghi điểm này.

^([17]) Có bản chép Từ 徐. Từ Tiên Cô là một vị Tiên khác, không thuộc Bát Tiên. Từ câu 21 tới 24 là đọc hồng danh Bát Tiên.

^([18]) Phạm Thái Bảo范太保: tên một vị tiên, sinh thời làm quan thượng thư.

^([19]) Có bản chép linh uy 靈威 (linh thiêng và oai nghi).

^([20]) Có bản chép hướng 嚮 (cũng như 向).

⁽[21]⁾ dao/diêu 遙: Xa xôi. Đọc diêu cho vần với phiêu ở câu kế.

⁽[22]⁾ hào 肴: Món ăn (thường có thịt cá). Thí dụ, sơn hào hải vị 山肴海味: Món ăn núi và hải sản (thịt rừng và hải sản).

⁽[23]⁾ nhữ 汝: Đại từ chỉ người đối diện (ngài, ông, mi, ngươi).

⁽[24]⁾ Có bản chép phi 飛 (bay).

⁽[25]⁾ Có bản chép thân 身(bản thân).

⁽[26]⁾ lữ 侶 thông thường là bạn (bạn lữ 伴侶), ở đây chỉ cộng đồng, như tăng lữ 僧侶 (giới tăng nhân). Tiên Lữ 仙侶: Chư Tiên, chúng Tiên. Gắn một đóa hoa lên khăn đóng (hoặc giắt lên tai) là nghi thức Đạo Giáo để nghinh đón Tiên.

⁽[27]⁾ Có bản chép: Cấp cấp giáng lai phù ngã kê 急急降來扶我乩. phù kê 扶乩: Phò cơ.

⁽[28]⁾ Có bản chép tối 冣 (cũng như 最).

⁽[29]⁾ bí 賁: khách quý hạ cố đến thăm, như bí lâm 賁臨.

⁽[30]⁾ Trong vài sách Cao Đài, câu này chép là Cao Đài Tiên bút thi văn tự, và được diễn giải là một câu tiên tri đạo Cao Đài ra đời.

^([31]) Như niệm thất biến bất chí hựu chú viết. 如念七遍不至又咒曰.

^([32]) Có bản chép hàm 啣 (ngậm). án ma 唵嘛: Hai chữ đầu của thần chú Án ma ni bát mê hồng 唵嘛呢叭咪吽 (Om mani padme hum: Ôi, ngọc châu viên giác tại Lên Hoa cung).

^([33]) hách 赫: uy nghi, hiển hách.

^([34]) ảm 黯: Tối tăm ảm đạm. tiêu 消: Tiêu tan. Không rõ vì sao thỉnh Tiên mà tâm ảm đạm và hồn tiêu tan. Xin tồn nghi và giữ y phiên âm chứ không dịch nghĩa.

^([35]) Như cơ động thị lâm dã. Tức chú viết. 如箕動是臨也. 即咒曰.

^([36]) Có bản chép thôi 推 (xô đẩy, đùn). vân thu vụ quyển: Cũng như vân triệt vụ quyển 雲徹霧卷 (mây và sương mù tan đi).

^([37]) thúc 倏: Chợt, bỗng. thúc đáo: Chợt đến.

^([38]) Có bản chép đàn 壇 (đàn cơ).

^([39]) Có bản không chép cấp cấp như luật lệnh 急急如律令.

^([40]) Như tả hồi tự thị Tiên yếu khứ tức niệm Tống Tiên Chú viết. 如寫回字是仙要去即念送仙咒曰.

^([41]) Có bản chép ân 恩 (ơn).

^([42]) Tương cơ thác ư thủy vu tức thoái. 將箕托於水盂即退.

^([43]) Cầu cơ trong đạo Cao Đài cũng vậy. Khi cầu thì không xin cụ thể một Đấng nào giáng. Tùy duyên mà được ban ơn, người cầu cơ không biết trước là Đấng nào sẽ giáng lâm. Lắm khi cầu khẩn nhiều lần vẫn không thông công được. Kể cả khi chư Thần báo tin cho bộ phận thông công hãy lập đàn cơ vào giờ nào, ngày nào, thì thường cũng không báo trước là Đấng nào sẽ giáng dạy.

^([44]) a/ Về các thiện đàn miền Bắc thời tiền chiến, xin xem Hồi Ký Đào Duy Anh: Nhớ Nghĩ Chiều Hôm. b/ Về cầu Tiên ở Hà Tiên, xin xem bài Chuyện Cầu Tiên Ở Phương Thành của Đông Hồ (Lâm Tấn Phác) đăng tạp chí Nam Phong, số 171 (1932). Bài này sẽ đăng lại trong Đạo Uyển Hạ 2021 (tập 38).